Zioła nie tylko na odporność - Naturalne metody wsparcia odporności psa na jesień

Poradnik dobrego żywienia

Jak naturalnie wzmocnić układ odpornościowy naszego pupila? Jakie zioła lub suplementy wprowadzić do jego diety, aby był zdrowy i szczęśliwy? Wiele zależy od sposobu żywienia, przyzwyczajeń i potrzeb zwierzęcia, wynikających z wieku oraz z poziomu aktywności.

Kluczową rolę we wsparciu systemu odporności psa odgrywa odpowiednie odżywianie. Pies powinien otrzymywać kompletną i zbilansowaną karmę, czyli zawierającą składniki, które wspomagają naturalne mechanizmy odpornościowe. Duże znaczenie dla wartości pożywienia ma procentowa zawartość białka zwierzęcego i jego jakość, ponieważ to właśnie z aminokwasów powstają substancje biorące udział w zwalczaniu infekcji.

Dodatkowo można uzupełniać dietę psa suplementami, które będą pobudzały system immunologiczny. Należą do nich różnego typu probiotyki i prebiotyki, naturalne związki chemiczne pochodzenia roślinnego, np. beta-glukan znajdujący się w błonniku pokarmowym, a także substancje zawarte w ziołach.

Naturalne leki

Listę ziół, które można stosować u zwierząt na wzmocnienie odporności, otwiera jeżówka purpurowa (Echinacea purpurea). Jest cenną rośliną leczniczą, choć pełni także funkcje ozdobne, można ją bowiem spotkać w przydomowych ogrodach. Mówi się, że jeżówka to naturalny antybiotyk, który stymuluje układ odpornościowy. Nie bez powodu, ponieważ substancjami aktywnymi zawartymi w jeżówce są polisacharydy, alkiloaminy oraz olejki eteryczne. Mają one działanie porównywalne z penicyliną – zwalczają bakterie, grzyby i wirusy – ale należy je stosować profilaktycznie, czyli zanim pies zachoruje, a nie w momencie, kiedy choroba jest już rozwinięta. Produkty wzmacniające odporność przygotowywane na bazie jeżówki powinny być podane najpóźniej tuż po zaobserwowaniu pierwszych objawów choroby.

 

 

POLECAMY

Poza wzmocnieniem układu odpornościowego jeżówka ułatwia trawienie, przyspiesza przemianę materii oraz stymuluje procesy regeneracyjne w organizmie, dlatego jest polecana także po zabiegach chirurgicznych. Wyciągi z jeżówki są sprzedawane jako krople lub syrop. W tej drugiej formie stanowią na ogół element produktów wieloskładnikowych, w których również inne substancje wspomagają odporność.

Traganek dobry dla zdrowia

Kolejną rośliną, która działa wzmacniająco na układ odpornościowy, jest traganek błoniasty (Astragalus membranaceus). Ma on działanie antywirusowe, antyoksydacyjne i antyalergiczne, dlatego jest często podawany psom cierpiącym na atopowe zapalenie skóry. Traganek błoniasty należy do tzw. adaptogenów, czyli zwiększa wydolność organizmu oraz odporność na czynniki stresowe, a także przywraca siły witalne w stanach wyczerpania. Zmniejsza zmęczenie u psów pracujących i uspokaja zwierzęta narażone na stres, np. w schroniskach czy hotelach. 

Traganek sprawdza się także u zwierząt, które otrzymują chemioterapię – pomaga hamować rozwój komórek rakowych i zmniejsza niepożądane skutki uboczne chemii. Traganek dla zwierząt najczęściej dostępny jest w postaci wyciągu lub ekstraktu. Może być także podawany w formie proszku.

Cudotwórcza czarnuszka

U czarnuszki siewnej (Nigella sativa) szczególnie cenny jest olej z jej nasion, ze względu na wysoką zawartość nienasyconych kwasów tłuszczowych – stanowią one aż 84% zawartości. Roślina ta pomaga psom cierpiącym na alergię oraz mającym problemy z przemianą materii. Ułatwia trawienie, działa moczopędnie, pomaga w infekcjach pasożytniczych. Ma właściwości antybakteryjne i jest stosowana po zabiegach chirurgicznych. Ponadto wspiera mechanizmy obronne zwierzęcia, a badania potwierdziły, że przyczynia się do zahamowania procesów nowotworowych w organizmie. 

Olej z czarnuszki można podawać psu bezpośrednio do pyska albo stosować zewnętrznie w wypadku podrażnień skóry oraz do pielęgnacji skóry i sierści (z uwagi na jego działanie antyseptyczne).

Właściwości prozdrowotne mają także całe nasiona czarnuszki, zwane czarnym kminkiem. Ograniczają wchłanianie glukozy i przyspieszają produkcję insuliny, dlatego są wskazane dla czworonożnych diabetyków. Nasiona można dosypywać psu do miski z karmą.

Na problemy skórne i zdrowe stawy

W jesiennej diecie psa warto również uwzględnić nagietek – ma działanie przeciwgrzybiczne, antywirusowe, antybakteryjne. Zaleca się go jako wsparcie leczenia problemów skórnych (stosowany zewnętrznie) oraz dla wzmocnienia układu odpornościowego (wewnętrznie). Sprawdza się jako dodatek do maści, które można stosować na rany i otarcia, np. na poduszkach łap, na uszy po zapaleniach. Napar z płatków nagietka podawany szczeniętom ma działanie osłaniające i kojące, szczególnie w układzie pokarmowym. Tym sposobem wzmacnia bariery ochronne i zwiększa odporność na przenikanie wirusów i bakterii. Nagietek jest często dodawany do gotowych karm dla zwierząt.

Z kolei mięta lub rumianek – także często obecne w gotowych karmach – są zalecane przy problemach z trawieniem. Z kolei przy biegunkach i zaparciach stosuje się prawoślaz lekarski, który reguluje pracę układu pokarmowego. Szałwia zaś ma działanie antyseptyczne i dlatego stosowana jest zewnętrznie na skórę lub dziąsła.

Owoce dzikiej róży są bogate w witaminę C i dzięki temu wspierają odporność oraz łagodzą objawy infekcji. Zawierają także karotenoidy, flawonoidy, kwasy fenolowe, polisacharydy, garbniki, nienasycone kwasy tłuszczowe, witaminę K oraz witaminy B1 i B2. Poza wsparciem odporności dzika róża pomaga w utrzymaniu ruchliwości stawów oraz wpływa korzystnie na stan sierści. Zaleca się podawanie tego owocu w okresie wiosennej i jesiennej wymiany sierści. Owoc dzikiej róży wspiera także prawidłowe funkcjonowanie układu moczowego.

Jesienne suplementy

Suplementację diety psa na jesień należy rozpocząć jeszcze latem, ponieważ rezultatów można się spodziewać dopiero po około trzech, czterech tygodniach. Do substancji wspierających odporność, oprócz ziół i witamin, zalicza się m.in. beta-glukan. To naturalny polisacharyd występujący w ścianach komórkowych drożdży browarniczych. Wpływa na układ odpornościowy dzięki aktywacji makrofagów, limfocytów oraz neutrofili. Stosuje się go profilaktycznie i wspomagająco podczas leczenia infekcji bakteryjnych, wirusowych i grzybiczych, wzmacnia bowiem działanie antybiotyków, preparatów przeciwgrzybicznych i przeciwpasożytniczych. Ponadto przyspiesza procesy regeneracji tkanek, ma właściwości antynowotworowe i antyoksydacyjne. Beta-glukan dla psów jest dostępny w tabletkach lub kapsułkach.

Wśród antyoksydantów znajdziemy także witaminę E, witaminę C, beta-karoten, cynk i selen. Są one istotną częścią układu odpornościowego, ponieważ neutralizują lub unieszkodliwiają wolne rodniki (oksydanty), czyli reaktywne formy tlenu, które powstają jako skutek uboczny wielu reakcji zachodzących w organizmie. Ich nadmierna produkcja jest szkodliwa. Biorą udział w procesie starzenia się i są uważane za czynnik przyczyniający się do wielu chorób, dlatego należy je unieszkodliwiać.

Źródłem witaminy C są głównie warzywa i owoce. Psy mają jednak różne upodobania i nie zawsze chętnie je jedzą. Najwięcej witaminy C znajduje się w truskawkach, jabłkach, porzeczkach, jagodach czy brokułach. Nawet jeśli pupil chętnie je owoce i warzywa, nie należy przesadzać z ich ilością. Układ trawienny psa może nie poradzić sobie z ich nadmiarem. Warto jednak próbować, gdyż warzywa i owoce mogą stanowić ciekawe urozmaicenie psiej diety, a czasami zwierzę uważa je za przysmak.

W jesiennej diecie psa powinny znaleźć się oleje rybie, zwłaszcza olej z łososia, a także oleje roślinne: oliwa z oliwek, olej lniany, olej z ogórecznika, olej z wiesiołka. Są to naturalne źródła nienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6, które pomagają utrzymać w odpowiedniej kondycji skórę i sierść, a także opuszki łap (szczególnie podczas mrozów), działają przeciwzapalnie i wspierają odporność – podobnie jak tłuszcz, który również jest nośnikiem nienasyconych kwasów, a nie tylko smaku. Minimalna zawartość tłuszczu w diecie psa, konieczna dla utrzymania zdrowia i dobrego samopoczucia, to 5,5 grama na 100 gramów suchej masy karmy. Może być wyższa, ale u zwierząt ze skłonnością do nadwagi nie należy przesadzać. 

 

Zarówno lekarze, jak i pacjenci chętnie sięgają po zioła oraz inne rośliny lecznicze, aby korzystać z ich dobroczynnych właściwości. Jak powszechnie wiadomo, wiele z nich można bezpiecznie podawać psom. Są to między innymi rozmaryn i oregano, znajdujące się na liście naturalnych przeciwutleniaczy. Natomiast niepozorne liście truskawki, bogate w witaminy: C, B2, B1, B3 oraz kwas krzemowy  wzmacniają detoksykację organizmu i odporność, oraz wspomagają komórki wątroby. Mokra karma w saszetkach marki Carnilove dla psów ma w swoim składzie zioła oraz rośliny bogate we flawonoidy, witaminy i antyoksydanty, które pozytywnie działają na układ immunologiczny psa i wspierają jego zdrowie.

 

Na zdrowy układ pokarmowy

Probiotyki i prebiotyki wspierają florę bakteryjną jelit i dzięki temu zmniejszają podatność psów na choroby. A zdrowy układ trawienny prawidłowo przyswaja składniki pokarmowe i przyczynia się do zdrowia całego organizmu, w tym do sprawnego działania układu odpornościowego. 

Probiotyki to żywe kultury bakterii, wykazujące działania prozdrowotne w przewodzie pokarmowym. Ich główne zadanie to utrzymanie równowagi mikroflory jelitowej. Do najczęściej stosowanych probiotyków u psów należą bakterie Lactobacillus rhamnosus oraz Enterococcus faecium.

Z kolei prebiotyki to węglowodany, które stanowią pożywkę dla bakterii probiotycznych. Regulują pracę przewodu pokarmowego i stymulują wzrost bakterii probiotycznych w organizmie. W ten sposób przyczyniają się do utrzymania ich dobroczynnego działania na odpowiednim poziomie. Wśród najczęściej spotykanych prebiotyków są fruktooligosacharydy (FOS) i mannanoligosacharydy (MOS), często dodawane do karm gotowych.

 

 

Kolejny składnik sprzyjający zdrowiu układu pokarmowego, na który warto zwrócić uwagę, to postbiotyki. Są to metabolity, czyli produkty uboczne fermentacji, produkowane przez bakterie probiotyczne. Ich rola nie jest jeszcze dokładnie poznana.

Oferta probiotyków i prebiotyków dla zwierząt towarzyszących jest bardzo szeroka. Są dostępne najczęściej w postaci proszku, płynu lub napoju w saszetkach, które dodaje się do karmy lub podaje strzykawką bezpośrednio do pyska.

Preparaty na bazie ziół i suplementy diety dla psów powinny być stosowane ściśle według wskazań producenta, z umiarem. Szczególną ostrożność należy zachować w wypadku szczeniąt, suk w okresie ciąży i laktacji oraz psich seniorów. Jeśli pies otrzymuje gotową karmę, należy sprawdzić jej skład – producenci często wzbogacają je składnikami, które są wykorzystywane w suplementacji diety. W razie wątpliwości najlepiej zasięgnąć opinii lekarza weterynarii.

 

Przypisy