Patrzysz w lustro i wiesz, że Ty to Ty. Zdajesz sobie sprawę, że właśnie w tej chwili Twoja ręka trzyma gazetę, że czytasz w niej teksty i od razu oceniasz, czy zawarte w nich myśli i idee są zgodne z Twoimi. Świadomość tego, kim jesteś i jak sam siebie widzisz w świecie, to właśnie tożsamość.
A jak jest z innymi istotami zamieszkującymi Ziemię? One także mają poczucie tożsamości? A co z psem – gatunkiem posiadającym tak wiele fenomenalnych możliwości, jeśli chodzi o zmysły, inteligencję, zdolności adaptacyjne? Każdy opiekun z pewnością chciałby, aby jego wspaniały czworonożny towarzysz miał świadomość swojej wyjątkowości. Czy jednak jest to realne i zgodne z możliwościami poznawczymi psa?
Test lustra
Możemy mówić o kilku rodzajach świadomości, np. z tożsamością społeczną mamy do czynienia, gdy uświadamiamy sobie zależności panujące w naszej grupie oraz miejsce, jakie w niej zajmujemy. Z kolei tożsamość osobista pozwala dostrzec to, co różni mnie od pozostałych – jestem wtedy obserwatorem i jednocześnie sędzią samego siebie.
To ludzka świadomość. W wypadku zwierząt, a więc i psów, naukowcy rzadko mówią otwarcie o poczuciu tożsamości, stosują raczej pojęcie samoświadomości, którą rozumieją jako świadomość doznawania doświadczeń, uczuć, myśli, potrzeb, emocji. Sztandarową metodą na potwierdzenie lub odrzucenie istnienia samoświadomości jest test lustra, opracowany przez amery...