Zachowanie to akt motoryczny, który służy przede wszystkim przywracaniu równowagi w organizmie, gdy zostanie ona zachwiana. Jego istotą jest wewnętrznie skoordynowana kontrola ruchów lub sygnałów, za pomocą których organizm wchodzi w interakcje z osobnikami tego samego gatunku lub innymi elementami środowiska, aby odbudować i zachować homeostazę.
Co ciekawe, zdarza się dosyć często, że ludzie i zwierzęta zupełnie inaczej oceniają to samo zachowanie. To, co dla tych pierwszych może uchodzić za naturalne i prawidłowe, dla tych drugich będzie zaburzone i nieprawidłowe. Oczywiście to samo dzieje się w drugą stronę.
Pytania i odpowiedzi
Każde zachowanie wymaga czasu i energii, zwłaszcza zachowanie służące utrzymaniu homeostazy. Ponieważ jednak zasoby czasu i energii są ograniczone, każde zachowanie podlega kompromisowi z innymi czynnikami, np. kiedy zwierzę powinno żerować i jak długo? Kiedy grozi mu deficyt energetyczny? O jakich porach pokarm jest dostępny? Kiedy ryzyko ataku drapieżnika lub konkurencji pokarmowej jest najmniejsze? Kiedy nie ma innych ważnych (ważniejszych) rzeczy do zrobienia? Kiedy jedzenie będzie bezpieczne? Przyjęte rozstrzygnięcia tak naprawdę decydują o życiu lub śmierci.
Wspólny posiłek
Jeśli chodzi o jedzenie, duże znaczenie ma to, czy pies je sam, czy w grupie. W tym drugim wypadku musi walczyć o to, aby się najeść. Narasta w nim wtedy poczucie zagrożenia, które wpływa na jego zdrowie i zachowanie. Chroniczny stres wiąże się z nasilonym wydzielaniem kwasu żołądkowego oraz zmniejszeniem wydzielania śluzu i dopływu krwi do naczyń jelit. W konsekwencji może dojść do uszkodzenia błony śluzowej żołądka. Spowodowane takim stanem cierpienie staje się przyczyną zaburzeń zachowania.
Dlatego jeśli mamy w domu kilka psów, powinniśmy odpowiednio zaplanować każdy posiłek. Pamiętajmy, że intensywność współzawodnictwa w grupie zależy od jej liczebności (im więcej osobników, tym jest intensywniejsza). Powinniśmy zadbać o komfort żywienia psów, a więc m.in. o takie odległości między nimi, aby wzajemnie nie pobudzały w sobie naturalnych instynktów obrony tego, co uznają za swoją własność.
Ważne
Gdy pies nie może zaspokoić potrzeby gryzienia i żucia w sposób akceptowalny przez człowieka, może sam poszukać różnych rozwiązań i np. zainteresować się butami bądź innymi przedmiotami.
Jedzenie dla dobrego nastroju
Poza oczywistymi funkcjami, takimi jak dostarczanie odpowiedniej ilości energii oraz substancji odżywczych, jedzenie po prostu daje satysfakcję. Do tego dla psów ważne jest gryzienie i żucie, obniża bowiem poziom napięcia i stresu. Mam bezzębnych pacjentów, którzy „gryzą i żują” suszone uszy królicze, co wskazuje, że brak zębów nie powoduje zaniku potrzeby gryzienia.
Warto znać nawyki
Unikniemy mnóstwa problemów związanych z jedzeniem, jeśli poznamy nawyki żywieniowe naszych pupili i dostosujemy do nich karmę oraz tryb karmienia. Pamiętajmy, że karmy najmocniej reklamowane wcale nie są jedynym wyborem, a co więcej – wcale nie muszą być najlepsze dla naszych podopiecznych. Warto też wiedzieć, ile energii psy powinny przyjmować, gdyż zarówno niedożywienie, jak i przekarmienie będą mieć wpływ na ich zachowanie.
Nie powinniśmy też sami decydować o składzie pokarmów, ponieważ zbyt często się zdarza, że kierujemy się wtedy niesprawdzonymi opiniami, choćby takimi jak ta, że ograniczanie białka korzystnie wpływa na zachowanie psów. Żadne badania tego nie potwierdzają, a co więcej – deficyt tak ważnej substancji odżywczej prowadzi do zmniejszenia masy mięśniowej i ogólnego osłabienia organizmu.
Niedopuszczalne są wszystkie metody wychowawcze polegające na głodzeniu zwierząt lub ograniczaniu dostarczania im niezbędnych substancji odżywczych. Przeciwnie, warto włożyć trochę wysiłku w urozmaicanie posiłków, aby np. wyciszyć zwierzę. Do tego dobrze posłuży choćby niewielki węglowodanowy posiłek, podany dwie, trzy godziny po głównym daniu. Na macie do lizania możemy podać 50 gramów gotowanego purée z dyni. Już samo lizanie uspokaja i rozładowuje emocje. Do przygotowania purée można wykorzystać także inne warzywa: marchewkę, pietruszkę, cukinię, seler, brokuły, bataty, ziemniaki. Możemy także sięgnąć po surowe owoce, takie jak maliny, borówki, banany.
Pamiętajmy jednak, że warzywa i owoce to jedynie dodatki. Pies to mięsożerca, więc w jego diecie powinny dominować mięso i produkty pochodzenia zwierzęcego.
POLECAMY
Cała dieta ma znaczenie
Zauważyłam, że wiele psów, które trafiały do mnie z problemami zachowania, żywiono karmami suchymi. Po dodaniu mokrego pokarmu większość z nich z czasem się uspokajała, gdyż jedzenie po prostu dawało im większą satysfakcję.
Dbajmy więc o odpowiednią jakość żywności, którą podajemy naszym ulubieńcom. Wiemy przecież dobrze, że karma niskiej jakości wcześniej czy później spowoduje problemy w postaci wydzielania gazów, wzdęć, bólów brzucha, które z kolei negatywnie wpłyną na psie zachowanie. Dbajmy też o rytuały, takie jak stałe godziny i miejsca posiłków. Nie dopuszczajmy do tego, aby psy odczuwały duży głód. W naprawdę wielu wypadkach dobra dieta z rozsądną suplementacją wystarcza, aby zniknęło problemowe zachowanie psów.